Mede gestuurd door de wet- en regelgeving op het gebied van hygiëne en infectiepreventie is er binnen de mondzorg een zeer groot gebruik van wegwerpproducten. Daarnaast is er een sterke tendens om de workflow handig en overzichtelijk te maken. Daarbij is het eenvoudiger om gebruikte producten weg te gooien dan herbruikbare producten te gebruiken. Deze producten worden tegen lage kosten in lagelonenlanden geproduceerd, eenmalig gebruikt en vervolgens weer weggegooid.
Door de veelzijdigheid aan materiaaleigenschappen is plastic een prachtig en goedkoop product geworden en heeft een grote vooruitgang gezorgd voor de mondgezondheid. Juist plastic heeft ervoor gezorgd dat de tandenborstel voor iedereen wereldwijd beschikbaar werd, wat heeft geleid tot een enorme verbetering van mondgezondheid.
Het besef is echter gegroeid dat de afvalkant van het gebruik van plastic nooit is meegenomen in zowel ontwerp en productie als kostenberekening van deze producten. Afvalverwerking van plastic is inefficiënt en belastend voor het milieu. Ondanks vele initiatieven om plastic te hergebruiken, blijft veel plastic uiteindelijk in de verbrandingsoven belanden.
Om milieuvriendelijker bezig te zijn binnen de mondzorg, is het essentieel om minder plastic te gebruiken en waar mogelijk herbruikbare materialen te implementeren. Nieuwe onderzoeken tonen aan dat hergebruik minder belastend is dan verbranding. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar producten die van 1 soort materiaal of plastic zijn gemaakt en eenvoudig gerecycled kunnen worden.
Er zijn ontwikkelingen op het gebied van biobased plastics, gemaakt van hernieuwbare grondstoffen zoals maïs, suikerriet of aardappels. Deze plastics stoten minder CO2 uit en zijn minder afhankelijk van de schommelende olieprijzen. Echter, er zijn nog uitdagingen zoals voedselproductie concurrentie en composteerbaarheid die moeten worden aangepakt.
De oplossing voor een duurzamere mondzorg ligt in het blijven aansporen van producenten om te streven naar duurzame benaderingen en het actief scheiden van verschillende plastic stromen voor recycling. De transitie naar milieuvriendelijkere praktijken is een proces dat voortdurende inspanning vereist, zowel van producenten als gebruikers. Hopelijk zal in de toekomst biobased plastics de fossiele plastics volledig vervangen, waardoor een duurzamere mondzorg kan worden gerealiseerd.